پرولاپس دریچه میترال (MVP): علائم، علت و روش‌های پیشگیری و درمان
پرولاپس دریچه میترال، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی است که به آن گاهی افتادگی دریچه میترال نیز گفته می‌شود. این اختلال باعث می‌شود که دریچه میترال بین دهلیز و بطن چپ به‌طور کامل بسته نشود و مقدار کمی خون به سمت دهلیز بازگردد. خوشبختانه در اکثر موارد این بیماری خطر جدی ندارد، اما آگاهی از علائم و راه‌های پیشگیری اهمیت زیادی دارد.
پرولاپس دریچه میترال چیست؟
پرولاپس دریچه میترال یا MVP زمانی رخ می‌دهد که دریچه میترال نتواند عملکرد کامل خود را داشته باشد. اگرچه ممکن است باعث درد قفسه سینه یا تپش قلب شود، اما اغلب این بیماری بدون علامت است و در بسیاری از افراد تا بزرگسالی تشخیص داده نمی‌شود.
این بیماری می‌تواند مادرزادی (از بدو تولد) یا اکتسابی باشد و بیشتر در زنان دیده می‌شود. علائم رایج در زنان شامل:
- تپش قلب و ضربان نامنظم
- خستگی و ضعف عمومی
- درد خفیف یا مکرر قفسه سینه
- سرگیجه یا غش کوتاه‌مدت
برخی بیماران نیز به دلیل فشار روانی یا اضطراب، نشانه‌های شدیدتری از جمله حملات پانیک تجربه می‌کنند.
علل پرولاپس دریچه میترال
ممکن است به دلایل مختلف ایجاد شود:
- مادرزادی: تغییرات آناتومیکی دریچه میترال از بدو تولد
- بیماری‌های بافت همبند، مثل سندرم مارفان
- عوارض بیماری‌های قلبی دیگر: نظیر میوکاردیت، اندوکاردیت یا روماتیسم قلبی
- عوامل اکتسابی: مانند فشار خون بالا، آسیب قلبی یا کاردیومیوپاتی
روش‌های تشخیص پرولاپس دریچه میترال
از آنجایی که بسیاری از بیماران علائم خاصی ندارند، تشخیص اغلب در معاینات روتین یا از طریق گوش دادن به صدای قلب با گوشی پزشکی انجام می‌شود.
روش‌های اصلی تشخیص عبارتند از:
- اکوکاردیوگرافی (Echo-KG): بررسی دقیق ساختار و عملکرد دریچه‌ها
- نوار قلب (ECG): مشاهده ریتم و فعالیت الکتریکی قلب
- تصویربرداری قفسه سینه (X-Ray یا CT)
- آزمایشات آزمایشگاهی جهت بررسی سلامت عمومی قلب
- اکوکاردیوگرافی دقیق‌ترین روش برای شناسایی MVP است.
درمان پرولاپس دریچه میترال
بسیاری از بیماران با پرولاپس دریچه میترال نیاز به درمان خاصی ندارند. در مواردی که:
- نارسایی شدید دریچه
- اختلالات ریتم قلب
- علائم مزمن و دردناک
پزشک ممکن است درمان دارویی یا جراحی توصیه کند.
درمان دارویی شامل:
- مسدود کننده‌های بتا: تنظیم ضربان قلب و کاهش تپش
- دیورتیک‌ها: کاهش تجمع مایعات در ریه‌ها
- داروهای ضد انعقاد: برای پیشگیری از لخته خون
- آسپرین یا سایر داروهای رقیق‌کننده خون
درمان جراحی:
- ترمیم دریچه میترال
- تعویض دریچه میترال
انتخاب روش درمانی به شدت بیماری و وضعیت قلب بیمار بستگی دارد.
پرولاپس دریچه میترال در دوران بارداری
در اغلب زنان مبتلا، MVP تأثیر منفی بر بارداری ندارد و رشد جنین تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد. با این حال، لازم است زنان باردار تحت نظر پزشک متخصص قلب باشند، زیرا تغییرات فیزیولوژیک بارداری می‌تواند علائم بیماری را تشدید کند.
تأثیر استرس و سبک زندگی بر پرولاپس دریچه میترال
استرس، اضطراب و فشارهای روانی می‌توانند علائم MVP را تشدید کنند. تغییرات سبک زندگی مانند:
- کاهش مصرف کافئین و الکل
- ورزش سبک و منظم
- رژیم غذایی متعادل
- مدیریت استرس و اضطراب
می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را به‌طور قابل توجهی بهبود دهد.
پیشگیری و مراقبت‌های لازم
اگرچه نمی‌توان از ابتلا به MVP جلوگیری کرد، اما با رعایت نکات زیر می‌توان از عوارض جلوگیری کرد:
- مراجعه منظم به پزشک قلب و انجام اکوکاردیوگرافی دوره‌ای
- کنترل فشار خون، وزن و استرس
- پرهیز از مصرف دخانیات و مواد مخدر
- اطلاع به دندانپزشک در مورد بیماری قلبی برای جلوگیری از آندوکاردیت
- انجام ورزش سبک با تایید پزشک
عوارض احتمالی پرولاپس دریچه میترال
اگر بیماری مدیریت نشود، ممکن است با عوارض زیر همراه باشد:
- نارسایی دریچه میترال (بازگشت خون به دهلیز)
- اختلالات ریتم قلب و آریتمی
- اندوکاردیت عفونی
- خطر نادر اما جدی مرگ ناگهانی قلبی
جمع‌بندی
پرولاپس دریچه میترال (MVP) یک اختلال قلبی شایع است که اغلب خوش‌خیم بوده و نیاز به درمان فوری ندارد. تشخیص به موقع، پیگیری منظم و سبک زندگی سالم نقش مهمی در جلوگیری از عوارض جدی دارد. همکاری با یک متخصص قلب و عروق مجرب، استفاده از درمان‌های دارویی یا جراحی در صورت نیاز، و رعایت مراقبت‌های پیشگیرانه می‌تواند زندگی بیماران را سالم و با کیفیت نگه دارد.
بدون نظر